Tussen verschillende beroepen en bedrijfstakken bestaan verschillen in de mate waarin werknemers burnout klachten ontwikkelen. Geen enkel beroep geeft de garantie dat u geen burnout zult ontwikkelen. Toch zijn er beroepsgroepen waar de kans aanzienlijk hoger ligt op het krijgen van een burnout.
Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de onderwijssector het hoogste percentage medewerkers heeft met burnout klachten. De sectoren die hierop volgen, staan hieronder in een top 5, waarbij de belangrijkste 3 zullen worden toegelicht:
- Onderwijs
- Industrie
- Vervoer en communicatie
- Zakelijke dienstverlening
- Horeca
Onderwijs
Met name binnen deze beroepsgroep komen burnout klachten opvallend vaak voor. Dit is deels te verklaren door de inhoud van de functie. Er wordt veel van leraren verwacht. Leerkrachten moeten niet alleen kundig zijn op het gebied van de inhoud van de lesstof. Er wordt ook verwacht dat ze op de juiste manier hun leerlingen motiveren en stimuleren om te leren.
Een hoge werkdruk in contacten met mensen brengt regelmatig een extra belasting mee. Hierbij valt te denken aan contacten met de leerlingen zelf, maar ook met hun ouders. Ouders worden steeds mondiger en bovendien steeds kritischer richting leerkrachten, soms zelfs agressief. Leerkrachten moeten tegenwoordig vaak verantwoording afleggen en niet meer alleen aan hun leidinggevende.
Een combinatie van deze factoren zorgt ervoor dat binnen deze beroepsgroep relatief veel melding wordt gemaakt van emotionele spanning, overspannenheid en burnout.
Industrie
Dit is een hele brede bedrijfstak. Hierin worden alle beroepen meegerekend die te maken hebben met het produceren van producten zoals bijvoorbeeld de houtindustrie, metaalindustrie, textiel- en papierindustrie etc.
De veelal zware lichamelijke belasting maar ook de werktijden zorgen binnen deze beroepsgroep voor veel gezondheidsproblemen. Met name het werken in ploegendiensten zorgt voor veel klachten. Er wordt gedacht dat de wisselende diensten effect hebben op het lichaam.
Er is in onderzoek namelijk aangetoond dat er een verstoorde productie in hormoonspiegels optreedt wat kan leiden tot stress. Daarnaast hebben afwijkende werktijden effect op het sociale leven. Het is vaak lastig om deel te nemen aan sociale activiteiten want na een nachtdienst zal er overdag toch echt geslapen moeten worden. Deze zaken kunnen een enorme stressfactor zijn.
Voor leidinggevenden binnen deze sector geldt ook een verhoogd risico op een burnout. Veel managers kunnen hun werk moeilijk loslaten. Er wordt vaak gekeken naar wat er allemaal nog moet gebeuren en niet naar wat er al is gedaan, wat een continue werkdruk oplevert.
Veel managers hebben daarnaast een groot verantwoordelijkheidsgevoel richting “hun mensen”.
Hierdoor is er voortdurend sprake van een geestelijke of psychische werkdruk. Het is bij een dergelijke functie dan ook van belang om te kijken of je geschikt bent om leiding te geven. Hierbij zal naast kennis, kunde en vaardigheden ook gekeken moeten worden naar persoonlijkheid. Is iemand wel in de wieg gelegd om leiding te geven en verantwoordelijkheid te dragen voor een afdeling of bedrijf?
Vervoer en communicatie
Veel chauffeurs hebben last van werkgerelateerde stressfactoren die uiteindelijk een burnout kunnen opleveren. De stress die dit werk oplevert, is vaak een combinatie van factoren: eindeloze files, geconcentreerd moeten rijden op drukke wegen maar toch op tijd moeten leveren bij de klant. En wat denkt u van de chauffeurs in het openbaar vervoer die te maken hebben met een enorme toename van agressie.
In de communicatiesector kan worden gedacht aan callcenter medewerkers, misschien wel het meest ondankbare beroep. Vaak worden deze medewerkers aan de telefoon niet heel vriendelijk te woord gestaan. Wanneer je regelmatig wordt uitgescholden of afgeblaft, is het moeilijk om een gevoel van waardering en voldoening uit je werk te halen. Een situatie die kan bijdragen aan het ontwikkelen van een burnout.
Overige beroepsgroepen
Naast de bovengenoemde beroepen zijn er natuurlijk nog andere beroepen die een verhoogd risico op een burnout met zich meebrengen, zoals diverse beroepen binnen de gezondheidszorg, de financiële wereld en (kleine) zelfstandigen. De minste burnout klachten worden gemeld door mensen die werkzaam zijn in de sector landbouw en visserij.